شستم رو دیلیته… | سیاره‌ی بی‌آب و علف

قطعا نباید کتاب را از روی جلد و پوسته‌اش قضاوت کرد اما واقعیت این است که نه تنها همه‌مان این کار را می‌کنیم بلکه طبق تحقیقاتی که در دانشگاه پرینستون انجام شده، در کمتر از ۰.۰۵ ثانیه بعد از دیدن جلد یک کتاب آن را قضاوت کرده و تصویری دائمی از آن در ذهن‌مان به ثبت رسانده‌ایم.

در هر صنف همین جمله را با ادبیاتی متفاوت می‌توانید پیدا کنید؛ فیلم، وب‌سایت، بازی یا حتا یک آلبوم موسیقی، اگر نتواند در ثانیه‌های آغازین رویارویی با مخاطب قلابش را به دامان او بند دهد بعید است دیگر شانسی برای عرض اندام پیدا کند و به سادگی فشردن یک کلید DELETE بر روی صفحه کلید دودمانش به باد می‌رود.

کاری‌که بعد از این در «شستم رو دیلیته» مجبور به دنبال کردنش هستید (اگر استفاده از گزینه‌ی بَک یا بستن مرورگر به ذهنتان نرسیده این شانس را دارم که به خواندن شستم رو دیلیته وادارتان کرده باشم… متاسفم که حین مرور کردن دی‌بازی دکمه‌ی دیلیت برایتان کاربردی ندارد!) چیزی شبیه به همان مسئله‌ی جلد کتاب است. یعنی بدون هیچ پیش‌زمینه‌ی فکری و دانسته‌ای از گذشته درمورد یک اثر، به اندازه‌ی یک سکانس به فیلم‌های بلند، قسمت آغازین به سریال‌ها، قطعه‌ی سرآلبومی به آلبوم‌های موسیقی و فصل افتتاحیه به بازی‌ها فرصت می‌دهیم تا برای این‌که دقایق بیشتری از عمرمان را به آن ها اختصاص دهیم قانع‌مان کنند. در تمام این مدت هم به‌صورت نمادین شستمان را روی دکمه‌ی دیلیت صفحه کلید نگه می‌داریم تا به محض شل زدن اثر نگون‌بخت از شرش خلاص شویم. هرجا هم که نکته‌ای از همت سازندگان اثر بر روی دقایق آغازین کارشان به چشم بیاید بصورت جداگانه و متمایز تحریرش می‌کنم تا این وسط کمی هم چیز(!) یاد گرفته باشیم.

سیبلِ فضاییِ من

Galak-Z بازی‌ای است که حین نگه داشتن شستم روی دیلیت تنها به اندازه‌ی دو مرحله از حالت آرکیدش، برای بقا مورد عنایت قرار می‌گیرد. قبل از اینکه بگویم علاوه بر حالت آرکید یک حالت Rogue نیز در بازی گنجانده شده اما بنا به ذات و سرشت شستم رو دیلیته فرصت عرض اندام نخواهد یافت؛ این را بگویم که آن‌قدر المان و سرنخ ژاپنی در بازی دیدم که از حد و حدود شستم رو دیلیته لحظه‌ای تجاوز کردم و نگاهی به لیست سازندگان بازی انداختم، هیچ توسعه دهنده‌ی ژاپنی‌ای درکار نبود یا حداقل به چشم کم سوی من نیامد! لوگوی استودیو ۱۷-Bit پر از خطوطی است که به چشم ژاپنی می‌زنند و طراحی شخصیت‌ها در اولین رویارویی آدم را یاد انیمه‌ها و استایل خاص طراحی ژاپنی می‌اندازد اما… استودیو در سیاتل مستقر است! بیخودی و ندانسته نمی‌توانم از این مسئله خرده بگیرم، احتمالا مدیران ۱۷-Bit مستغرق در بحر لا ینتاهی فرهنگ مشرق زمینند و مثل ما که دلمان خواسته این مدلی بازی‌شان را بررسی کنیم دل‌شان خواسته این مدلی باشند! برسیم به خود بازی.

منوها بی‌دلیل با حال و هوای سیستم عامل‌های گذشته طراحی شده‌اند، اگر Her Story را دیده باشید می‌فهمید چه می‌گویم ولی حقیقتا هیچ سنخیتی بین فضای بازی و نحوه‌ی نمایش منوها وجود ندارد. شاید بتوان به نام استودیو برگشت و گفت خواسته‌اند حس و حال چند بیتی گذشته را محترم بشمارند ولی باز هم اینکه چنین چیزی را بگذاری وسط یک تیراندازی فضایی که همه چیزش یک جور دیگری است قانع کننده نیست. همان‌طور که گفتم از بین دو حالت موجود تنها به آرکید فرصت می‌دهیم تا نظرمان را جلب کند که به نوعی حالت داستان محور نیز محسوب می‌شود.

اولین حضور مخاطب در بازیِ شما شاید به فشردن پیوسته‌ی Enter تا ورود به فضای بازی منحصر شود، مطمئن شوید در این حالت بهترین تجربه را از بازی خواهد داشت. شاید واقعا حالت Rogue در گالاک-زی خیره‌کننده باشد اما مشکل اینجاست که احتمالا پیش از دیدنش من بازی را دیلیت کرده‌ام!

برای داستان بازی منتظر حرافی حوصله‌سر بر شخصیت‌ها حین بازی نباشید. من دو المان را نام می‌برم تا بدون این‌که بخواهید ذهن‌تان سیر تا پیاز داستان را قلم بزند:

• یک قهرمانِ به زعم خودش بذله‌گو که خیلی اتفاقی تنها فضانورد باقیمانده برای نجات دنیاست.
• یک صدای راهنما که به‌فرض از جانب بانویی دانای کل به بیسیم‌تان می‌رسد.

گذاشتن این فضانورد پشت فرمان یک سفینه و محول کردن ماموریت به او توسط خانم دانای کل تمام تلاش تیم سازنده برای داستان‌سرایی بوده است که ندانستنش داغی به دل من و شمای مخاطب نخواهد گذاشت. از دو مرحله‌ای که بازی کردم، اولی مختص آشنایی با کنترل سفینه بود، لزوم آموزش کنترل به بازی‌کننده سر جایش اما این مرحله ی آموزشی بیشتر از چیزی که باید کش برمی‌دارد و وقتی آن‌قدر توانایی ندارد تا منِ مخاطب را از پلک زدن بایستاند و مانع از خمیازه کشیدنم شود بهتر است اصلا نباشد!

جایزه‌ی گالاک-زی برای منی که پای دوره‌ی آموزشی سفینه رانی‌اش نشستم یک مرحله‌ی نفس‌گیر و چشم‌نواز است؟ نه… باز هم همان اتفاقات و روند قبل در به رگبار بستن چند حریف دست و پا چلفتی با این تفاوت که این‌بار خانم دانای کل یک هویج جلوی‌تان گرفته و می گوید: «اگه اینو می‌خوای دنبال من و حرفام بیا!»

این راه را به هوای هویج (بخوانید سلاح جدید) می‌روید و ماحصل آن بعد از یک مرحله‌ی بیشتر از آنچه باید طولانی، این می‌شود که با سیستم ارتقای سفینه‌ی بازی آشنا می‌شوید. یک سری حالت تیراندازی قوی‌تر و آیتم که مثل بقیه‌ی اجزای بازی حداقل در این دقایق ابتدایی چندان ذوق زده‌‌تان نمی‌کنند.

این تار و پودها به هم گره نمی‌خورند

لابه‌لای درگیری‌ها، شخصیت اصلی و خانم دانای کل شروع به گل و بلبل گفتن می‌کنند و تلاش شخصیت سفینه‌سوارتان را برای بذله گویی‌هایی شاهد می‌شوید که حتا وقتی درگیر کشتن چند فضاییِ از خدا بی‌خبر نیستید هم برای‌تان جذابیت ندارند. موسیقی بازی با ریتم تند و فضا‌سازی زیبایش سر می‌رسد و این مسئله را به فراموشی می‌سپارد؟ باز هم نه… مثل ظاهر شخصیت اصلی که بیخودی شبیه مِگامن است یا منویی که یک‌هویی استایل خاص خودش را دارد موسیقی هم برای خودش است. یک بخش‌اش را برای‌تان می‌گذارم که نگویید حرف ناحساب زد. این قطعه را بگذارید کنار حرافی کاراکترها و نوع طراحی هنری بازی و بعد قضاوتش کنید:

من از گالاک-زی هیجان و سرعت می‌خواستم، حال با موسیقی یا گیم‌پلی فرقی نمی‌کند اما وقتی اولِ هر مرحله به تبعیت از امثال کوجیما می‌نویسد «Written by: ……» و بعد هم مثل همان کوجیما به راه رفتن‌های طولانی درکوه و دشت… ببخشید فضای بین سیاره‌ای مجبورم می‌کند و آن دو خصیصه یعنی سرعت و هیجان را در شروعِ هم‌بازی شدنم با گالاک-زی در اختیارم نمی‌گذارد نباید انتظار داشته باشد که شستم را روی دکمه‌ای که زیرش است فشار ندهم.

سونی این بازی را پیشکش کاربران پلاسش در ماه مارس کرده بود و منتقدان چیره‌دستی به بازی نمرات دهن‌پر کن داده‌اند اما من دلیلی برای پیشرفتن در گالاک-زی بیشتر از همین دو مرحله نیافتم. می‌دانم که ممکن است کمی غیر‌منصفانه باشد اما بهتر بود سازنده یک سر سوزن از هرچه که در ادامه رو می‌کند که اینقدر برای سایرین دلچسب بوده را برای شروع بازی نیز درنظر می‌گرفت تا از ابتدا میخش را محکم بکوبد… خداحافظ گالاک-زی!