حکایت دوران جوانی | نقد و بررسی بازی Shenmue 1 & 2 Remastered

حکایت عجیبی است دوران جوانی، دورانی که همه چیز در دنیای بازی‌های ویدئویی جدید و زیبا بود. از داستان‌ها و شخصیت‌های این دنیای بزرگ بگیر تا شهره‌ها و فضا‌ها و دنیا‌هایی که در آنها قدم گذاشتیم و به همراه شخصیت‌هایی که در کالبد آنها فرو رفته و لحظه به لحظه دوران نوجوانی و جوانی خود را رقم زدیم. دورانی که به خاطر فهمیدن حتی یک کلمه از اتفاقات داستان بازی به دیکشنری و مترجم زبان مراجعه می‌کردیم و در این میان بازی‌هایی هستند که به زبان ژاپنی ساخته شده بودند. این نوع بازی‌ها که تکلیف‌شان مشخص بود و بایستی با تکیه بر شانس و امید و آزمون و خطا بازی‌ها را پیش می بردیم. بازی‌های زیادی را به خاطر دارم که به زبان ژاپنی بوده و تا انتها بازی‌شان کرده‌ام و البته با توجه به روایت‌های سینمایی داخل بازی و رفتار شخصیت‌های داخل آن تا حدودی نیز می‌توانستیم از داستان بازی نیز مطلع شده و حتی در ذهن خودمان برای‌شان روایت‌هایی متفاوت بنویسیم. شِنمو (Shenmue) از جمله آن دست از بازی‌هایی است که نه تنها دسترسی به آن به واسطه انحصاری بودن روی یکی از خاص‌ترین کنسول‌های تاریخ سخت و دشوار بود، بلکه اگر هم می‌توانستیم نسخه‌ای از بازی را پیدا کنیم، آن نسخه هم به زبان ژاپنی موجود بود. بنابراین، خاطره‌ساز بودن این عنوان برای ما ایرانی‌ها نیز از این جنبه نیز قابل توجه و لذت‌بخش است لذا بعد از گذشت چیزی نزدیک به دو دهه از انتشار این عنوان، سگا (SEGA) یک‌بار دیگر با بهینه‌سازی بازی و انتشار دوباره قسمت‌های اول و دوم شنمو برای پلتفورم‌های نسل حاضر ما را به دوران خوش جوانی بازگردانده است. در ادامه با نقد و بررسی بازی Shenmue 1 & 2 Remastered همراه دنیای بازی باشید.

قبل از وارد شدن به بحث بازی لازم است نکته‌ای را در مورد بازی‌های Remaster یا بهبود‌یافته ذکر کنم. بین یک بازی Remaster  و Remake بازسازی شده، تفاوت‌های بسیاری مخصوصا در امر نقد و بررسی وجود دارد. با این که کلا ماهیت نقد عناوینی که در گذشته کیفیت خود را ثابت کرده‌اند و مجددا به‌صورت بازسازی شده و یا بهبود یافته منتشر می‌شوند، به‌طور قابل قبولی مشخص نشده است، لذا سعی شده تا در بررسی عناوین این‌چنینی بیشتر به دست‌آورد‌های بازی حتی در زمان انتشارش بپردازیم و در انتها هم نمره‌ای جهت خالی نماندن عریضه تقدیم بازی کنیم.

کمی از بازی بدانیم!

برای این که بتوانم حس بازی را به شکل هر چه بهتر درک کرده و دوباره به دوران گذشته باز‌گردم، بدون درنگ زبان بازی را ژاپنی انتخاب کردم (البته با زیرنویس انگلیسی). حس و حال دیالوگ‌هایی که به زبان ژاپنی منتقل می‌شود فوق‌العاده و دلنشین‌ بود. هنوز هم بعد از این همه سال تاثیر دیالوگ‌هایی که از شخصیت‌ها می‌شنوم در ذهنم ملموس و قابل حس است. هر چه بیشتر در بازی پیشروی کردم، بیشتر به عظمت عنوانی که دو دهه قبل منتشر شده بود پی می‌برم. جزییات بسیار زیادی که در زمان خود واقعا یک غافلگیری به حساب می‌آمد. صحبت کردن با مردم، تعامل داشتن با آنها، رفت‌آمد‌های متعدد به خانه و گردش شب و روز، در کنترل داشتن زمان و برنامه‌ریزی برای انجام کار‌ها، همگی آن‌قدر زیبا و دلنشین بوده‌اند که همچنان این بازی به عنوان یکی از نمونه‌های برتر عناوین جهان باز معرفی می‌شود. توجه به جزییات چه در پیش‌برد داستان و چه در گیم‌پلی به حدی بالاست که به جرات می‌توان گفت شنمو را در زمره بهترین عناوینی قرار می‌دهد که در سبک اکشن ماجرایی- جهان باز منتشر شده‌اند. با این که سبک اکشن ماجراجویی بر بازی حاکم بود، اما برخی جزییات نقش‌آفرینی هم در بازی به چشم می‌خورد که ارتقای شخصیت را در پی داشت. این ارتقا به خوبی روی گیم‌‍‌پلی بازی نیز تاثیر گذار بود. یکی از مهم‌ترین نکات مثبتی که عناوین کلاسیک در خود داشتند، رفت و آمد چند باره به همان محل ابتدایی بازی است. شنمو خارج از این قائده نیست و این روند از لازمه‌های بازی نیز به حساب می‌آید. این مهم بسیار لذت‌بخش است که با هر بار پیشروی و روند رو به جلو در بازی، باز هم به همان محل ابتدای بازی برمی‌گردیم. خوابیدن روی تخت و گذر زمان حتی وقتی چندین بار تکرار شود، باز هم تازگی دارد و مخاطب را بیشتر جذب بازی می‌کند. برخی ماموریت‌ها و برخی کارها هستند که باید در ساعات شب پیگیر آن‌ها بود و شخصیت‌هایی هستند که در بامداد رویت می‌شوند و این موارد از نکات بارز بازی است که شنمو را از عناوین هم‌زمان خود متمایز می‌کرد. تاثیر گذر زمان در قسمت دوم به مراتب بیشتر و با پرداخت بهتری انجام می‌گیرد. جایگاه‌های خوابی که با هر بار تعویض لوکیشن یا وارد شدن به یک لول جدید به مخاطب معرفی می‌شود، نه تنها جهت استراحت دادن به شخصیت بازی و کنترل زمان استفاده می‌شود، بلکه برای ذخیره کردن بازی نیز به کار می‌رود.

توجه به جزییات در قسمت دوم شنمو بسیار بهتر و بیشتر از قسمت اول بود. آقای یوسوزوکی (کارگردان و نویسنده) تمامی کاستی‌های قسمت اول را رفع کرده و با اضافه کردن بخش‌های جدیدی به قسمت دوم توانست تا اثری زیبا‌تر و البته پرمحتوا‌تر نسبت به قسمت اول ارائه دهد. وجود چالش‌های بیشتر و تعاملات بیشتر با مردم و NPCها در قسمت دوم به حداکثر رسیده است. دنیای بازی باز‌تر شده و جریان زندگی به زیبایی در شنمو ۲ دیده می‌شود. هر لحظه، اتفاق تازه‌ای رخ می‌دهد که ما را با شخصیت‌های اصلی و فرعی جدیدی اشنا می‌کند که به مرور و با پیشروی در بازی می‌توانیم از آنها کمک بگیریم. در بازی می‌توان کار کرد و پول درآورد و یا با شرکت در مسابقه‌های مختلفی از چالش‌های متعدد بازی لذت برد. دنیای پویا و زنده‌ای که شنمو ۲ ارائه می‌دهد هنوز هم در کمتر عنوانی قابل رویت است و اگر هم هست، تا این سان قابل درک و زیبا تداعی نشده است. این روند زیبا در هر دو قسمت ۱ و ۲ به خوبی وجود دارد اما در شنمو ۲ بهینه‌تر، بزرگ‌تر و بهتر شده است. طراحی مراحل در هر دو قسمت شنمو زیبا و دقیق انجام گرفته شده است. با این حال، در این زمینه هم باز قسمت دوم بسیار کارآمد‌تر ظاهر شده است. وجود مراحل مختلف و لوکیشن‌های جدید در روند داستانی باعث شده تا داستان از کشش بسیار زیادی برخودار باشد. بخش اکشن بازی نیز به واسطه پیشینه‌ داستانی به خوبی درآمده است. مبارزات و نبردهای شخصیت اصلی «ریو» به مانند یک بازی مبارزه‌ای است و اگر عناوینی همچون تکن را تجربه کرده باشید با بخش‌های مبارزه‌ای شنمو هم آشنا خواهید بود. مبارزات تن به تن زیبا و چهارچوب‌دار طراحی شده‌اند. باز قسمت دوم در امر مبارزات و مکانیک مبارزات روان‌تر و اصولی‌تر نسبت به قسمت اول ارائه شده است. کمی زاویه دوربین و تغییر ناگهانی دوربین در مبارزات باعث دردسر می‌شوند که خب این ایراد در این نسخه بهبود یافته نیز درست نشده و در همان‌طور باقی مانده است. شنمو از جمله پیشگامان تزریق سیستم دکمه زنی به عناوین این چنینی است. وجود اتفاقات ناگهانی و رویداد‌هایی که نیازمند سرعت بالا در کنار دقت بالا است از جمله نکات مثبت این مجموعه به شمار می‌رود.

داستان و شخصیت‌ها

شنمو نه تنها در اصول ارائه گیم‌پلی در زمان خود سرآمد بود، بلکه از داستان و شخصیت‌پردازی زیبا و منحصر‌به‌فردی نیز بهره‌مند بود. شخصیت‌ اصلی شنمو یعنی «ریو هازوکی» Ryo Hazuki از جمله شخصیت‌های برتر و موفق بازی‌های ویدئویی شناخته می‌شود و پرداخت زیبای به زندگی ریو و تیپ و استایل منحصر‌به فردش باعث شده تا ریو به یکی از ارکان موفق شنمو و داستان بازی تبدیل شود. هر دو قسمت از شخصیت‌های اصلی و فرعی متنوعی بهره می برد که هر کدام در جایگاه خود تاثیر به‌سزایی در داستان دارند. با این که شنمو یک عنوان اکشن – ماجراجویی است، اما وجود دیالوگ‌های زیاد، گشت و گذار در محیط باز و سرک کشیدن به بخش‌های مختلف بازی که هر کدام یک ماجرا و داستان خود را دارد، باعث شده تا شنمو حتی به‌مثال یک عنوان نقش‌آفرینی نیز شناخته می‌شود. داستان شنمو به‌طور کلی ماجرای یک انتقام را روایت می‌کند. پدر ریو در قسمت اول توسط مرد شروری به نام Lan Di که اهل چین است و به فنون هنر‌های رزمی نیز بسیار وارد است، کشته شده و لوح مخصوصی که در دستان پدر ریو بود را به سرقت می‌برد. داستان از همین قسمت شروع می‌شود و ریو بعد از دست دادن پدرش در دستان خودش تصمیم می‌گیرد که انتقام خون پدرش را گرفته و لوح را دوباره به خانه و خاندان خویش بازگرداند. با این‌که داستان در زمان حال شاید کلیشه‌ای به نظر برسد اما حتی اگر بخواهیم در زمان حال مجددا شنمو بازی کنیم، روایت زیبای سینمایی و پرداخت بسیار عالی که در وجود شخصیت‌های بازی وجود دارد مخاطب را مجاب می‌کند که داستان بازی را ادامه دهد و سرنوشت ریو را دنبال کند. همچنین، وجود اتفاقات زیر و درشت در طول ماجراجویی ریو که هر کدام باعث معرفی شخصیت‌هایی جدید و البته وارد شدن مخاطب به لوکیشن‌هایی جدید یم شود باعث شده تا داستان و البته روایت داستانی در شنمو هنوز هم که هنوز است زیبا و جذاب به نظر برسد.

کیفیت نسخه امروزی و بهبود یافته

گرافیک شنمو در زمان خود سرآمد بود و با این که بازی از جهانی باز و وجود جزییات بسیار زیاد حتی در چرخه شبانه روز بهره می‌برد، باز هم گرافیک چشم‌نواز و قابل قبولی را ارائه می‌کرد. حال در نسخه بهبود یافته تنها پیشرفتی که می‌توان دید افزایش رزولوشن و اندکی بهبود رنگ‌ها است. همچنان دوربین سخت و بدقلق قسمت اول وجود دارد و در زمان حال عادت کردن به این دوربین بسیار سخت خواهد بود. زاویه دوربین در قسمت دوم خب طبیعتا بهتر شده است، اما همچنان در قسمت دوم نیز سازندگان این نسخه جدید فقط به افزایش رزولوشن و کمی ربهبود رنگ و لعاب جلوه‌های بصری پرداخته‌اند و تغییر آنچنانی در اساس بازی دیده نمی‌شود. مطمئنا هدف از انتشار این دو نسخه آمادگی مخاطبین برای قسمت سوم است. سومین قسمت از این عنوان محبوب و البته بدشانس در دست ساخت است و امیدوار هستیم آقای «یوسوزوکی» بتواند همانند گذشته اثری ناب و قابل توجه ارائه دهد.

شنمو را می‌توان از جمله عناوین موفق و تاثیرگذار در تاریخ بازی‌های ویدئویی دانست. با توجه به این که این نسخه بهبود یافته می‌توانست از کیفیت بهتری برخوردار باشد، با این حال ارزش‌های بازی برای مخاطبین کهنه‌کار بسیار بالاست تا با آن تجدید خاطرات کنند. این بازی برای مخاطبین تازه‌کار هم بسیار مفید است تا با این عنوان و دنیای این بازی آشنا شوند و برای تجربه قسمت سوم آماده شوند.

Resolution

Platform: PS4 – Score: 7 out of 10

Shenmue is known as one of the most successful and influential titles in the history of video games. Although it could enjoy a better quality as an enhanced version, it is worth playing for the old school audience. It is also a great game for newcomers since it familiarizes them with this series and its world and prepares them for the third title of the series.

(نقدی که مطالعه کردید، نسخه‌ی منتقدین بازی Shenmue 1 & 2 Remastered بود که توسط ناشر آن یعنی SEGA برای دنیای بازی ارسال شده است.)