کمپانی ولو با قدرت در حال گسترش امپراطوری خود است
خانه » مقالات بازی
شرکت آمریکایی Valve همیشه جایگاه ویژهای بین بازیکنان و به طور کلیتر صنعت بازیهای ویدیویی داشته و دارد. چه به عنوان بزرگترین فروشگاه و پلتفرم بازیها روی رایانههای شخصی و چه به عنوان توسعهدهنده برخی از برترین بازیهای ویدیویی تاریخ صنعت.
ولی این کمپانی قدرتمند در بخش سختافزار نتوانسته بود موفقیتهای خود تکرار کند و حتی در سالهای ابتدایی از دهه دوم هزاره سوم، تلاشهایی برای ورود به بازار سختافزار کرد و شکست خورد. ولی در نهایت و با دیدن موفقیتهای کنسول هیبریدی نینتندو یعنی Nintendo Switch موفقترین سختافزار خود تا امروز را تولید و روانه بازار کرد.
رایانه قابل حمل ولو با نام Steam Deck تمام ویژگیهای یک سختافزار موفق را داشت و در نهایت هم موفق شد و همین موفقیت گویی تبدیل به همان سکویی شد که ولو برای دومین حمله به بازار سختافزارهای ویدیوگیمی نیاز داشت.
در این مقاله قرار نیست مشخصات سختافزار جدید و تازه معرفیشده ولو را دوباره مرور کنیم که Steam Machine تازه چنین است و چنان. بلکه قصد داریم نگاهی کنیم به اینکه ولو چه مسیری را برای این سختافزار پیموده و امروز کجای این بازار پر از هیاهو ایستاده است. با مقاله سرگذشت کنسول استیم ماشین همراه بخش مقالات بازی دنیای بازی باشید.
در سال ۲۰۱۳ و زمانی که ویندوز ۸ در دسترس عموم قرار گرفت، سیستم عامل مایکروسافت اصلیترین میزبان بازیکنان رایانههای شخصی بود. اما ویندوز جدید به معنای دقیق کلمه، یک سیستم عامل بد بود و این بد بودن در تجربه بازیهای ویدئویی بیش از پیش خود را نشان میداد.
موسس و مدیرعامل کمپانی ولو، آقای Gabe Newell ویندوز ۸ را اصلا دوست نداشت و در مورد آن گفته بود «فاجعهای برای همه افرادی که در فضای ویندوز هستند.» و این مقدمه ساخته شدن اولین ماشین بخار یا همان Steam Machine شد. گیب تلاش کرد سختافزاری بسازد که بهتر از ویندوز ۸ میزبانی استیم و بازیهایش را بکند و به همین دلیل به سراغ ساخت چیزی شبیه به یک کنسول رفت.
چرا از عبارت «چیزی شبیه به یک کنسول» استفاده میکنم؟ چراکه قرار بود این سختافزار یک رایانه شخصی باشد که از قبل آماده شده و به جای سیستم عامل ویندوز از Steam OS استفاده میکند؛ سیستم عاملی مبتنی بر لینوکس و مختص استفاده برای استیم. پس با یک کنسول بازی سنتی که معماری خاص خود را دارد طرف نبودیم. با یک رایانه شخصی آماده بازی سر و کار داشتیم.
همین که امروز در استیم میبینیم بسیاری از بازیها در کنار نسخه ویندوز خود، نسخههای لینوکس هم دریافت میکنند، حاصل همین تلاش ولو برای خارج کردن بازار بازیهای ویدیویی از انحصار ویندوز است.
در ادامه نیاز بود تا ابزاری برای تعامل با این کنسول ساخته شود؛ پس ولو به یک کنترلر نیاز داشت. آنها در طراحی این کنترلر هم مسیر مشابه صاحبان دیگر پلتفرمها را طی نکردند. گیب میخواست تا کنترلی طراحی کند که حس و حال موس را داشته باشد و نزدیکترین تجربه ممکن به تجربه بازی روی رایانههای شخصی را به مخاطب خود هدیه دهد.
همه چیز آماده شروع بود. همه آماده بودند تا بالاخره یک حریف قدرتمند دیگر به مثلث سونی، مایکروسافت و نینتندو اضافه شود. کنترلر جدید آماده بود. سختافزار طراحی شده بود. حالت تمام صفحه استیم (Big Picture Mode) طراحی و اجرا شده بود و در نهایت در سال ۲۰۱۵، اولین استیم ماشین به همراه استیم کنترلر روانه بازار شد ولی با شکستی سنگین و به سرعت به کار خود پایان داد.
برای بررسی علل شکست آن روزهای ولو در ورود به بازار کنسولهای بازی و توسعه سختافزار، دلایل زیادی میتوان پیدا کرد. از عدم پورت شدن بازیهای زیادی برای سیستم عامل لینوکس در کوتاه مدت گرفته تا ناآشنایی مخاطبان با کنترلر جدید و عجیب ولو بگیرید تا قیمتگذری بد استیم ماشین اول که بنا بر شرکت سازنده سختافزار آن میتوانست عددی بین ۵۰۰ تا ۶۰۰۰ دلار باشد!
استیم در آن زمان از بازار سختافزارهای سنتی فاصله گرفت و تمرکز خود را معطوف به توسعه بازیها، توسعه زیرساخت نرمافزاری خود یا همان استیم و سختافزار محدود برای واقعیت مجازی (VR).
ورود مجدد ولو به بازار سختافزار وسعت کمتری داشت. این بار نه خبری از سیستم عاملی جدید بود و نه سرشاخ شدن با ویندوز و مایکروسافت. ولو با استیم دک آمده بود تا تجربه بازیهای روز را به شکل دستی ارائه دهد و تعریف جدیدی از «کنسول قابل حمل» ارائه دهد.
در گذشته کنسولهای جیبی به دلیل محدودیتهای سختافزاری قادر به اجرای بازیهای بزرگ کنسولهای خانگی یا رایانههای شخصی نبودند. حتی سختافزار درخشانی مثل PS Vita به سختی میتوانست برخی بازیهای پلیاستیشن ۳ را اجرا کند که تعداد این بازیها به انگشتهای دو دست هم نمیرسید و همان تعداد کم هم تجربه مشابهی با نسخه کنسول خانگی ارائه نمیدادند.
همین دلیل توسعهدهندگان مجبور بودند چندین نسخه متفاوت از بازیهای خود بسازند و نتیجه آن شده هزینههای بسیار زیاد تولید بازیها. توسعهدهندگان بازی و ناشران ناچار بودند یا چندین نسخه از بازی خود بسازند و یا قید انتشار بازی روی این کنسولهای جیبی را بزنند. همین محدودیتها و همهگیر شدن تلفنهای همراه هوشمند باعث شد تا بساط کنسولهای جیبی جمع شود تا اینکه نینتندو سوئیچ از خاکسترهای Wii U بلند شد.
نینتندو سیاستی جدید در پیش گرفته بود. کنسولی با سختافزار ثابت که قابلیت اجرای بازیها را هم روی نمایشگر خود داشت و هم میتوانست آن تصویر را روی تلویزیونها نمایش دهد.
موفقیت سوئیچ باعث شد فرمول جدیدی برای توسعه سختافزار قابل حمل به وجود بیاید و ولو اولین (و تا اینجا تنها) شرکتی بود که این فرمول را ارتقا داد. آنها موفق شدند یک سختافزار بسیار قدرتمند بسازند که به سادگی در هر کیفی جا میشود و میتواند تقریبا تمام بازیهای منتشر شده روی استیم را اجرا کند و نسخه جدید از استیم را روی خود دارد که اینبار مبتنی بر ویندوز است و با پیشوند استیم، به سرعت به دستگاهی محبوب تبدیل شد.
استیم دک یک موفقیت همهجانبه بود. بازیکنان میتوانستند با یک دستگاه ۵۰۰ یا ۶۰۰ دلاری به تمام بازیهای لایبرری استیم خود دسترسی داشته باشند و به سادگی به تجربه آنها بپردازند. موفقیت استیم دک به قدری زیاد بود که شرکتهای دیگر مثل لنوو و ایسوس هم به سراغ توسعه دستگاههای مشابه رفتند و حتی مایکروسافت هم یک اکسباکس قابل حمل روانه بازار کرد که عملا همان استیم دک مجهز به گیم پس بود.
حالا و سه سال پس از عرضه استیم دک، ولو قرار است در سرگذشت کنسول استیم ماشین یک بار دیگر محصولی را با عنوان استیم ماشین روانه بازار کند. این بار با تجربهای بسیار بیشتر و متکی به پلتفرمی عظیمتر از همیشه یعنی استیم.
هیچ چیز شبیه به روزهای انتشار اولین استیم ماشین نیست. نه ولو شباهتی به نسخه ۲۰۱۳ خود دارد، نه مایکروسافت و ویندوز آن روند و رویه ویندوز ۸ را دارند و نه بازار سختافزار شباهتی به وضعیت ۲۰۱۳ دارد.
حالا بازار تهیه بازیهای دیجیتال از همیشه داغتر است، سرویسهای اشتراکی بخش مهمی از تجربه بازیکنان هستند، ویژگیهایی مثل کراس پلی و کراس پراگرس مرز بین پلتفرمها را از همیشه کمتر کرده است و استیم از همیشه محبوبتر و چه زمانی بهتر از الان برای ولو تا دوباره پرچم سهمخواهی خود از تجربه بازی در اتاق نشیمن را بلند کند؟
استیم ماشین جدید هیچ پسوند و پیشوندی ندارد. گویی سال ۲۰۱۵ هیچ اتفاقی رخ نداده و ولو هیچ سختافزاری به بازار عرضه نکرده است. همه چیز از ابتدا شروع میشود. یک مکعب ساده و کوچک قرار است در سه ماهه ابتدایی ۲۰۲۶ میزبان همه ویژگیها و بازیهای استیم در اتاق نشیمن باشد و مدل جدیدی از همان استیم کنترلر هم آن را همراهی میکند. از بازارچه داخلی استیم گرفته تا رایگان بودن تجربه آنلاین بازیها. همه و همه قرار است در یک مکعب کوچک جمع شوند.
در ابتدای متن هم نوشتم که قصد ندارم این خطوط را با مشخصات سختافزاری و اطلاعات خشک و تکراری سیاه کنم. بیشتر قصد داشتم و دارم که جایگاه این سختافزار جدید را بررسی کنم.
این بار استیم ماشین توسط شرکتهای شخص ثالث توسعه پیدا نکرده و احتمالا قیمتگذاری عاقلانهتری داشته باشد. حالا تقریبا تمام بازیهای استیم با Steam OS سازگار هستند و امروز کنترلر استیم آنقدرها هم عجیب به نظر نمیرسد. ولی از طرفی هم قرار نیست استیم ماشین جایگزینی برای کنسولهای خانگی باشد.
ولو با استیم ماشین تلاش ندارد تا پلیاستیشن و اکسباکس را (البته آنچه که از اکسباکس به عنوان یک کنسول خانگی باقیمانده) عقب براند، بلکه قصد دارد فرمول جدیدی برای تجربه بازی پیشنهاد دهد. فرمولی که هم برای بازیکنان جذاب است و هم توسعهدهندگان. این همان مسیری است که مایکروسافت همیشه دوست داشته برود و طبق شایعات، کنسول بعدی ردموندیها هم دیگر قرار نیست تنها یک کنسول سنتی باشد و بیشتر از همیشه به معماری یک رایانه شخصی شبیه خواهد بود.
میتوان گفت اگر استیم ماشین مانند استیم دک موفق شود، زمین بازی ویدیوگیم دستخوش تغییر میشود. انحصار بازیها از همیشه کمتر میشود، دسترسیپذیری به جای اینکه مزیت باشد به دستهبندی بدیهیات وارد میشود، تجربه بازیها در پلتفرمهای متفاوت بیشتر از همیشه به هم نزدیک میشوند و…
و یک نکته نهایی. مدتی است که شایعات زیادی در مورد توسعه Half-Life 3 در شبکههای اجتماعی میچرخد. خبرنگارها اکثرا متفقالقول میگویند که بالاخره سومین نسخه این مجموعه پیش از پایان سال جاری میلادی رونمایی میشود و انتظاری بیست ساله را پایان میدهد و چه زمانی بهتر از الان؟ چه عنوانی بهتر از Half-Life 3 برای مجاب کردن مخاطبان به استفاده از استیم؟
ولو امروز در یک نقطه طلایی ایستاده. جایی که با موفقیت میتواند پایههای امپراطوری خود را بیش از پیش مستحکم کند و با شکست در این جبهه زمین بازی سختافزار اتاق نشیمن را برای همیشه ترک کند. همه چیز برای ولو آماده است. یک سختافزار خانگی جذاب، یک کنترلر جذاب، یک کنسول دستی محبوب، یک پلتفرم و فروشگاه دیجیتال ایدهآل و یکی از مورد انتظارترین دنبالههای تاریخ بازیهای ویدئویی. باید منتظر ماند و دید در این هفتههای منتهی به سال ۲۰۲۶، چه خبرهای جدید از ولو و گیب نیوول میرسد و در سه ماهه ابتدایی سال آینده میلادی و انتشار این سختافزار جدید، چه آیندهای برای صنعت بازیهای ویدیویی رقم میخورد.
این بود مقاله سرگذشت کنسول استیم ماشین، ممنون از همراهی شما مخاطبان حرفهای رسانه دنیای بازی.
برای اطلاع از جدیدترین اخبار، نقد و بررسیها و ویدیوهای اختصاصی، ما را در شبکههای اجتماعی دنبال کنید. همراه شما هستیم.
